Doe righe për na coltura che fin-a
a sinquant’ani fa a l’era tra le pì ‘mportant për l’economia
‘d nòst pais e ora, l’unich ricòrd ch’an resta a son na
vinten-a ‘d nasor spatarà për le campagne.
La cauna a l’era na pianta tessil, ‘l
fust a podia rivè a n’autëssa dai 3 ai 4 meter e mes, a
seconda dla qualità. La part ch’a sërvia ‘d pì a l’era la
fibra dël fùst, ma niente a ‘ndasia a mal, gnanca le radis che
as brusavo ‘nt la stua.
La coltivasion:
As sëmnava sël teren laurà e preparà
ai primi ‘d mars, ad Avril as sarìa, as tajavo l’erbe grame, e
se tròp spëssa as rairia.
Ad agost as tajava, as fasio le
fasin-e e as portavo ‘n ti nasor andoa a stasìa a meuj për des
o quindes dì, fina a quand la fibra as dëstacheisa bin dal
fust ëd la pianta. Peui as portava la cauna ant ij camp, as
fasio ‘d gròs fas butà dritt e as lasava lì, fin ch’a fussà
bin suà.
Ël
mësciass, ch’a l’era la pianta con la smens (‘l masc), as
coija për ultim e as dësradisava con cura për nen che ai
crolèisà tròp lë smens. Ël mësciass as portava a cà e su na
gria ‘d fer as batia e as ricavava ‘l canavos ch’a sërvia da
smens për la pròssima stagion e na part as vendìa.
Da stèmber an là le fomne a
dëstiavo la cauna, e a na ricavavo la fibra che as dovrava a
fè le còrde për le nau, grie e sach për ël gran; da le fibre
pì fin-e as ricavava la rista che peui as filava ‘n cà, òpura
as vendìa.
Ël tut a memòria
dle gròse fatighe
dij nòstri vej.
|